Η Δημοκρατία της Αλβανίας, η οποία εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ μαζί με την Κροατία το 2009, είχε μια ενδιαφέρουσα σχέση με τη ναυτική της δύναμη κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο δεκαετιών. Μέχρι την έναρξη της οικονομικής κρίσης το 1996, η αλβανική ναυτική δύναμη αποτελείτο από περίπου 145 σκάφη, πολλά από τα οποία παρελήφθησαν από την Κίνα ή τη Σοβιετική Ένωση για τον αποκλειστικό σκοπό της παράκτιας άμυνας. Ενδεικτικό της εστίασης, 45 από τα πλοία ήταν κλάσης Huchuan - περιπολικά που κατασκευάζονταν στην Κίνα.Με την έναρξη της οικονομικής κρίσης το 1996, ένα μεγάλο μέρος των μέσων της ναυτικής δύναμης της Αλβανίας είχε παροπλιστεί. Ακόμη και πριν από την κατάρρευση του κομμουνιστικού καθεστώτος της χώρας την περίοδο 1990-1991, το Ναυτικό είχε εισέλθει σε μια κατάσταση παρακμής.
Το καμάρι του στόλου - τέσσερα υποβρύχια κλάσης Whiskey - που παρελήφθησαν «δωρεάν» από την Σοβιετική Ένωση, μετά την παραχώρηση στην Μόσχα της Σασώ - είχε ουσιαστικά περιέλθει σε αδράνεια από τα τέλη της δεκαετίας του 1980. Τα υποβρύχια διαλύθηκαν και κατέληξαν ως παλιοσίδερα στο Ελμπασάν, η βάση εγκαταλείφθηκε. Η Αλβανία, παρά την κυρίαρχη θέση της στο σημείο όπου το Ιόνιο συναντά την Αδριατική, έπαψε να αποτελεί έναν ναυτικό παράγοντα. Ακόμη και το παράκτιο ραντάρ στο νησί Σασώ σταμάτησε να λειτουργεί.
Η αλβανική ναυτική δύναμη (Forca Detare) τα τελευταία χρόνια διανύσει μια περίοδο αναγέννησης. Ακόμη και πριν από την προσχώρηση της χώρας στο ΝΑΤΟ, η Αλβανία δεσμεύθηκε το 2007 να συμμετάσχει στη ΝΑΤΟϊκή επιχείρηση Active Endeavour. Αυτή η ναυτική επιχείρηση είναι για την παρακολούθηση της θαλάσσιας κυκλοφορίας στη Μεσόγειο, την παρακολούθηση του λαθρεμπορίου όπλων ή των ναρκωτικών και την ενίσχυση της ασφάλειας της ναυτιλίας γενικότερα.
Μετά την ένταξή της στο ΝΑΤΟ, η Αλβανία επέκτεινε και εκσυγχρόνισε τη ναυτική της δύναμη. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η Λαϊκή Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Αλβανίας διέθετε κομψές τορπιλάκατους και σοβιετικά υποβρύχια επίθεσης, η Δημοκρατία της Αλβανίας προωθεί ενεργά την απόκτηση περιπολικών σκαφών για την αστυνόμευση των χωρικών υδάτων της και την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος.
Το στήριγμα της νέας αλβανικής ναυτικής δύναμη είναι το περιπολικό σκάφος Damen Stan 4207, σχεδιασμένο στην Ολλανδία, αλλά ως επί το πλείστον κατασκευασμένο στις εγκαταστάσεις στο Πασάλιμαν στην Αλβανία - το πρώτο σκάφος ναυπηγήθηκε στην Ολλανδία. Πρόκειται για ένα σχέδιο με το κήτος κατασκευασμένο από χάλυβα και την υπερκατασκευή από αλουμίνιο - μήκος 42,8 μέτρα και πλάτος 7,1 μέτρα.
Από το 2013 τέσσερα σκάφη αυτής της κατηγορίας είναι πλέον σε λειτουργία στις ακτές της Αλβανίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτό το σχέδιο βρίσκεται σήμερα σε υπηρεσία με 13 χώρες. Η αλβανική ναυτική δύναμη υποστηρίζει αυτά τα τέσσερα περιπολικά σκάφη ποιότητας με επιπλέον 27 σκάφη διαφόρων κατηγοριών, τα περισσότερα από τα οποία είναι από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ορισμένα από την Ιταλία.
Αλλά γιατί να επενδύσει η Αλβανία τόσους πόρους στην ανάπτυξη των ναυτικών δυνάμεων της; Το συνολικό κόστος προμήθειας των τεσσάρων περιπολικών σκαφών Damen Stan 4207 - κλάση Iliria, εκτιμάται ότι ήταν 31 εκατομμύρια ευρώ. Ο λόγος για αυτή την σημαντική επένδυση μπορεί να είναι ο αυξανόμενος ρόλος της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, τόσο ως πηγή, όσο και ως σημείο διέλευσης στο λαθρεμπόριο των ναρκωτικών.
Σύμφωνα με το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα (UNODC), η Αλβανία έχει αναδειχθεί ως η τέταρτη πιο συχνή χώρα προέλευσης για την ηρωίνη, πίσω από το Αφγανιστάν, το Πακιστάν και το Τατζικιστάν.
Η περιοχή Λαζαράτ, που βρίσκεται στο νότιο τμήμα της Αλβανίας, έχει αναδειχθεί ως ένα από τα πιο σημαντικά κέντρα της Ευρώπης για την καλλιέργεια κάνναβης και την παραγωγή των προϊόντων αυτών που σχετίζονται με την κάνναβη - χασίς. Αεροφωτογραφίες δείχνουν ότι περίπου 60 εκτάρια στην Λαζαράτ καλλιεργούνται με 300.000 φυτά κάνναβης, ικανά να δώσουν 500 τόνους - το ήμισυ της συνολικής παραγωγής κάνναβης στην Αλβανία.
Μια άλλη έκθεση των Ηνωμένων Εθνών από το 2011 εκτιμά ότι στην ίδια την Αλβανία υπάρχουν έως 5.000 χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών, υποδεικνύοντας ότι ένα μέρος της ηρωίνης που εισέρχεται στην Αλβανία, παραμένει εκεί. Αντίθετα, το 2012-2015 Περιφερειακό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη εκτιμά σε μια έκθεσή του από τον Ιούντιο του 2012 την αξία της ηρωίνης που διακινείται από την περιοχή αυτή προς τη Δυτική Ευρώπη σε περίπου 13 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο.
Ενώ μια ορισμένη ποσότητα κοκαΐνης, ηρωίνης και κάνναβης διακινείται μέσω μιας χερσαίας παρακαμπτήριας οδού - μέσω Αλβανίας, Μαυροβουνίου και άλλων χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης - μέχρι να φτάσει στο έδαφος των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η γεωγραφική θέση της Αλβανίας ανοίγει άλλες επιλογές.
Η πόλη της Αυλώνας είναι σε απόσταση λιγότερο από 100 χιλιόμετρα από το ιταλικό λιμάνι του Οτράντο, όπως τα δύο σημεία χωρίζονται μόνο από το στενό που βρίσκεται ανάμεσα στο Ιόνιο και την πλευρά της Αδριατικής. Υπάρχουν και άλλες διαδρομές μέσω της θαλάσσης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από το οργανωμένο έγκλημα.
Το Ναυτικό της Αλβανίας δεν ήταν κατά το παρελθόν σε θέση να παρακολουθεί τα εγκληματικά στοιχεία που μεταφέρουν ναρκωτικά μεταξύ αυτών των λιμένων, αλλά τα νέα περιπολικά σκάφη έχουν ενισχύσει την ικανότητα της Αλβανίας να αντιμετωπίσει αυτή την πρόκληση, με την ενισχυμένη συνεργασία που έφερε η ένταξή της στο ΝΑΤΟ. Η Αλβανία είναι σήμερα σε καλύτερη θέση να συντονίσει τις περιπολίες της με την ιταλική ακτοφυλακή.
Η σημαντική αύξηση από το 2006 στις κατασχέσεις ποσοτήτων ναρκωτικών κατά μήκος των ακτών της Αλβανίας είναι ένα θετικό σημάδι. Οι αρχές κατέσχεσαν πάνω από 21 τόνους κάνναβης το 2012, το διπλάσιο του ποσού του προηγούμενου έτους, αν και επισημάνεται ότι αυτό θα μπορούσε να αντανακλά την αύξηση της παραγωγής. Η Διεθνής Έκθεση Ελέγχου Ναρκωτικών του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ για το 2013 αναφέρει την Αλβανία ως χώρα διέλευσης και προορισμού για την κάνναβη, την ηρωίνη και την κοκαΐνη.
Υπάρχει ακόμα μεγάλο περιθώριο για βελτίωση στον τομέα της ενδο-υπηρεσιακής συνεργασίας. Την παραμονή της ένταξής της στο ΝΑΤΟ η Αλβανία ίδρυσε το Κέντρο Θαλάσσιων Επιχειρήσεων ώστε να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ του Υπουργείου Άμυνας και του Υπουργείου Εσωτερικών (κατ 'επέκταση το στρατιωτικό και το αστυνομικό προσωπικό).
Όπως σημειώνεται στην πρόσφατη αναθεώρηση της Στρατηγικής Εθνικής Ασφάλειας της Αλβανίας, το Κέντρο Θαλάσσιων Επιχειρήσεων μέχρι σήμερα περιορίζεται από επικάλυψη νομοθετικών μέτρων και θέματα γραφειοκρατικής τριβής. Η μεταρρύθμιση του αλβανικού ναυτιλιακού κώδικα και άλλες σχετικές πτυχές του νομικού πλαισίου της χώρας μπορεί να είναι αναγκαίες να εξασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα και η αποδοτικότητα των ναυτιλιακών δραστηριοτήτων της Αλβανίας.
Ευτυχώς, η δυναμική κατά της περιφερειακής διακίνησης των ναρκωτικών είναι με την αλβανική ναυτική δύναμη. Η συνεχής υποστήριξη από το ΝΑΤΟ και των κρατών μελών του, ειδικά της Ακτοφυλακής της Ιταλίας και της Ελλάδας, θα αποθαρρύνει περαιτέρω το οργανωμένο έγκλημα στην εκμετάλλευση αυτής της χώρας ως σημείο διέλευσης για τα επιβλαβή στοιχεία.
Το Ναυτικό της Αλβανίας, ουσιαστικά σε ρόλο ακτοφυλακής, επανδρώνεται σήμερα με προσωπικό 1.100 ατόμων. Ο ναύσταθμός στο Δυρράχιο και μια σειρά από άλλες εγκαταστάσεις ανακατασκευάστηκε με βοήθεια από την Ιταλία, την Τουρκία και την Ελλάδα. Ο ναύσταθμος, όπως και το νησί Σασώ (Sazani) χρησιμοποιείται από το 2002 σε τακτική βάση ως χώρος ανάπτυξης ναυτικών δυνάμεων της Ιταλίας.
Κατά την πρόσφατη επίσκεψη της Υπουργού Άμυνας της Αλβανίας, Μιμί Κοντέλι, στην Αθήνα, συμφωνήθηκε η συμμετοχή δυνάμεων της Αλβανίας στο Κέντρο Εκπαίδευσης Ναυτικής Αποτροπής στη Σούδα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου